Кәсіптік бағдар беру бойынша атқарылған жұмыстар туралы 2024 оқу жылының 2 жартыжылдығының қорытындысы

Мектептегі оқу-тәрбие жұмысының ерекшелігі – мектеп оқушыларына кәсіптік бағдар беру арқылы қосымша білім беру жүйесіндегі іс-шаралардың көлемін мектеп кезеңінің 1-ші сыныптан бастап оқушылардың саналы, өз бетінше өмір мен кәсіптік жолды таңдауға ішкі дайындығын дамытуға бағытталған.

Кәсіптік бағдар берудің негізгі міндеттерінің бірі – оқу орны мен жоғары оқу орындарының, колледждердің, кәсіпорындардың әлеуметтік өзара әрекеттесуіне ықпал ететін жұмысты жандандыру, оқушыларға  мамандық таңдау, кәсіби қызығушылықтар мен өз бетінше кәсіби өзін-өзі анықтау процесінде кәсіптік бағдар беру бойынша қолдау көрсету. Мектеп әлі де болса білім беру қызметінің сапасын арттыру және қатысушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру өзінің басты мақсаты деп санайды.

Кәсіптік бағдар беру бойынша кеңесші арқылы белсенді кәсіби жұмыс 2024 оқу жылының 2 жартыжылдығында басталды. Іс-шаралар жоспар мен кестеге сәйкес жүргізілді.

Кәсіби мәселелерді шешу және психологиялық қызметтің негізгі мақсаттарына жету үшін негізгі бағыттар бойынша жұмыстар жүргізілді: кеңес беру, диагностикалық, тәрбиелік. Кәсіптік бағдар беру жоспарына сәйкес 2024 оқу жылының көктемгі қызметінің негізгі бағыттары мыналар болды:

      * Оқушыларды мамандықтар туралы, оларды алу жолдары, жұмысқа орналасу мүмкіндіктері туралы ақпараттандыру, еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтарды насихаттау;

       * Оқу орындарының өкілдерімен кездесулер ұйымдастыру;

       * Кәсіби бағдар беру бойынша сынып сағаттары ,әңғіме өткізілді.

Кәсіптік бағдар беру жұмысы аясында «№8 мектеп-гимназия» КММ кәсіптік бағдар беру жөніндегі кеңесші Л.Т. Зейдикенова 2024 жылдың 16 ақпанында ақпараттық әңгіме өткізді , оның барысында 11 «А» сынып оқушылары ЗУМ арқылы Омбы мемлекеттік университетімен танысты. Оқушылар осы оқу орны туралы ақпарат жазылған буклеттермен танысып, мамандықтар тізімімен танысты, бейнеролик көріп, оқу шарттарымен тереңірек танысып, оқу орнының қызметі, қабылдау ережелері мен тәртібі туралы қосымша ақпарат алды.

2024 жылдың 20 ақпанында Алматы азаматтық авиация академиясының өкілдерінің 11 «А» сынып оқушыларымен кездесуі өтті. Оқушылар осы оқу орны туралы ақпарат жазылған буклеттермен танысып, мамандықтар тізімімен танысты, бейнеролик көріп, оқу шарттарымен тереңірек танысып, оқу орнының қызметі, қабылдау ережелері мен тәртібі туралы қосымша ақпарат алды.

Қазіргі оқушы қабылдайтын маңызды шешімдердің бірі – оның болашақ қызмет саласы мен мамандық таңдауы. Қазіргі таңда кәсіптік бағдар беру белгілі бір қызмет түрлеріне бейімділік пен қабілеттерді анықтауға және оқушыларды саналы түрде мамандық таңдауға дайындауға бағытталған іс-шаралардың тұтас кешені болып табылады. Кәсіптік бағдар берудің ең тиімді әдістерінің бірі кәсіптік бағдар беру ақпараты болып табылады.

2024 жылдың 27 ақпанында Жоғары техникалық колледж өкілдері 9 сынып оқушыларымен кәсіптік бағдар беру әңгімесін өткізді. Жоғары сынып оқушылары оқыту бағыттары, 2024 қабылдау сыныбының ерекшеліктері және ең бастысы колледждің кәсіптік бағдар беру жобалары туралы білді. Сондай-ақ балаларға өздерін қызықтыратын мамандықтар туралы ақпараттық буклеттер таратылды.

Оқушыларды өз бетінше, саналы түрде мамандық таңдауға дайындау әрбір тұлғаның үйлесімді дамуының міндетті бөлігі болуы керек және оқушының физикалық, эмоционалдық, интеллектуалдық, еңбек, эстетикалық тәрбиесімен тығыз байланысты болуы керек, яғни интеграциялау қажет мектептегі кәсіптік бағдар беру жұмысы жеке тұлғаның да, жалпы қоғамның да дамуының маңызды құрамдастарының бірі болып табылады.

2024 жылдың 5 наурызында мектебімізде Югра мемлекеттік университетінің өкілімен кәсіптік бағдар беру мақсатында 10-11 сынып оқушыларымен кездесу өтті. Кездесу барысында оқушыларға университеттің артықшылықтары туралы ақпарат ұсынылды.

2024 жылдың 13-14 наурыз күндері мектебімізде 9 сынып  оқушыларымен кәсіптік бағдар беру мақсатында «Бурабай ауданы Қатаркөл ауыл шаруашылығы колледжі» МКҚК өкілдерімен кездесу өтті, сонымен қатар 9-сынып оқушыларымен Көкшетау қаласындағы Азаматтық қорғаныс жоғары көпсалалы колледжінің өкілдерімен кездесу өтті.

Оқушылар колледж туралы мағлұмат алды. Колледжде қандай бәсекелестік артықшылықтар мен жағдайлар жасалған, құжаттарды қабылдау ережелерімен танысыты. Дәл осындай оқиғалар колледж студенттері мен түлектерінің болашақта не істеу керек екенін толық түсінуге мүмкіндік береді.

2024 жылғы 9-11 сәуірде 10-11 сынып оқушыларымен Мақсұт Нарықбаев атындағы Астана университетінің және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Қостанай академиясының өкілдерімен кездесу өтті.

Балаларға осы оқу орнының мамандықтары және оқуға түсу туралы ақпараттар таныстырылды, дәл осындай іс-шаралар студенттер мен түлектер болашақта не істеу керектігін толық түсінуге мүмкіндік береді.

Кәсіптік бағдар беру – бұл белгілі бір қызмет түрлеріне бейімділіктерді, қабілеттерді анықтауға және студенттерді саналы түрде мамандық таңдауға дайындауға бағытталған іс-шаралар кешені.

2024 жылдың 25-29 сәуірінде Астана қаласындағы «Есіл» университетінің 11-сынып оқушылары мен Жоғары техникалық колледжінің және 9-сынып оқушыларының өкілдерімен кездесу өтті.

Кәсіптік бағдар беру жұмысының жоспарына сәйкес 2024 жылдың 23 мамыр күні Абай Мырзахметов атындағы Көкшетау универтитетінің өкілдері 11-сынып оқушыларымен кездесті. Оқушыларды осы оқу орнының мамандықтарымен, оқуға түсу туралы ақпаратпен таныстырды.

Мамандық таңдау –әр адамның өміріндегі қиын да жауапты қадам.Мамандықты ойланып таңдау –болашақ тағдырға көп әсер етеді.

Мамандық таңдау-өмірден өз орнын табу; асығыстық пен жеңілтектік өмірге деген ұмтылысты бұзады және адамды бақытсыз қылады. “Мен кім болуым керек?” деген сұрақ кәсіби мансабын дамытуда нақты таңдау алдында тұрған мектеп бітірушілер ең өзекті болып табылады.

Сауалнамаға – және 11 сыныптарды оқитын 95 ұл және қыз қатысты. Социологиялық сауалнамаға ( кәсіби анықтама) және тест арқылы жүргізілді 9-11 сынып оқушыларының 100 пайыз өздерінің  болашақ мамандығын таңдауы  туралы  шешім қабылдады, олар болашақта қандай болғысы келетінін біледі. Оқушылар жұмысшы мамандығын немесе мамандық алуды –колледжде 9-сынып оқушыларының 45 пайыз,оқушылардың 2,35 –ы болашаққа жоспарлары туралы әлі ойланбаған,49 пайызы 10сыныпқа бармақшы.11 –сыныпта оқушылардың 30,43 пайызы Ресей Федерациясының жоғары оқу орындарына түсуді жоспарлап отыр,0-ы шетелге тұрақты тұруға баруды,60,86 пайызы Қазақстанның жоғары оқу орындарына түсуді,2-і әскерге баруды жоспарлап отыр.

Балалардың мамандық таңдауының себептері төмендегідей: 9-сынып оқушыларының көпшілігі таңдаған мамандықтары өздеріне қызықты екенін айтады –бұл 45 пайыз, жақсы жалақыға көңіл бөлу –кәсіпқойлардың 49 пайызы,және мамандық таңдау осы мамандықтың қоғамдағы беделіне байланысты-44 пайыз. Ұсынылған сауалнама нәтижелеріне сүйене отырып, келесі қорытындыларды жасауға болады.          

2 жартыжылдықта 5-11 сыныптарда «Мамандықтар әлемі», «Мен қандай мамандық таңдаймын», «Мамандық әлеміне саяхат», «Мамандық таңдауға деген көзқарас» атты сынып сағаттары мен әңгімелер өткізілді. », балалар талқылауға, болашақ мамандықты таңдау мәселесі бойынша оқушыларға жеке кеңес беруге белсенді қатысты.

6-7 сыныптар арасында Е.А.Климовтың сауалнамасы өткізілді.Оқушылардың саны -141,тесттен өткен -116, көрсеткені 82  пайыз.2 оқушы тандаған жоқ.Адам-техника -27 , 23пайыз құрайды, адам-адам-51, 43 пайыз құрайды,адам-көркем – 37, 31 пайыз құрайды, адам-табиғат-34, 29 пайыз құрайды, адам-белгілі жүйе -10, 8,6 пайыз құрайды.

8-9 сыныптарда « Қызығушылық картасы» өткізілді оқушылар саны-193 , қатысатындар 109 ,тестен өткен -54 ,  химия –биология-6, 11 пайыз құрайды,физика –математика-7, 12пайыз құрайды, радиотехника-электроника-3, 5 пайыз құрайды, география-геология-6, 11 пайыз құрайды, әдебиет – 20 , 37 пайыз құрайды, история- саясаттану-9 , 16 пайыз құрайды, педагогика-медицина-8, 14 пайыз құрайды, кәсіпкерлік-25, 46 пайыз құрайды,дене шынықтыру –әскер-11, 20 пайыз құрайды.

8-11 сыныптармен ДЖ Голланд тесті өткізілді,  оқушылардың саны 196 , оның ішінде 117 оқушы қатысты 59 пайыз көрсетті, 2 оқушыда анықталған жоқ,реалист типі 46, пайыз 39 құрайды,әлеуметтік типі-16, пайыз13 құрайды, конвенциалдық тип-8, 6 пайыз құрайды, интеллектуалдық тип-22, 18 пайыз құрайды , тапқырлық тип-13, 11 пайыз құрайды.

2024 жылдың 10 сәуірінде 9 «Г, А» сынып оқушылары Оспанова А, Кузнецова К Щучиснк қаласындағы ЖТК зертханасында өткен шеберлік сыныбына қатысты. Шеберлік сыныбында оқушылар кәсіппен танысып, тағамдар әзірледі.

2024 жылдың 30 сәуірінде Щучинск қаласының жоғары техникалық колледжінде 9 сынып оқушылары арасында сайыс өтті, оған мектебімізден 9 «А, Г» оқушылары Оспанов А, Ужкенова Д, Мингулов қатысып, белсенді қатысқандары үшін сертификаттармен марапатталды.

Кәсіптік бағдар беру жұмысының нәтижелерін қорытындылай келе, келесі қорытынды жасауға болады:

1. Мектеп сұранысты ескере отырып, оқушыларға кәсіптік бағдар беру бойынша мақсатты жұмыс жүргізеді.

2. Ұзақ мерзімді жұмыс жоспарына сәйкес және барлық бағыттар бойынша іс-шаралар жүргізілді.

3. Жүргізілген жұмыстар өзіміздің кәсіби мүмкіндіктерімізді анықтауға, сонымен қатар болашақта өз қызметімізді жүзеге асырудың және кәсіби өсудің негізгі жолдарын анықтауға мүмкіндік берді.

Педагог- кәсіптік бағдар беруші

Зейдикенова Л.Т.